İki Kanser İlacı Beyin Hasarını Tersine Çevirebiliyor!
ABD'de yürütülen yeni bir araştırma, halihazırda kanser tedavisinde kullanılan iki ilacın, Alzheimer hastalığının beyin üzerindeki yıkıcı etkilerini tersine çevirebildiğini ortaya koydu. Letrozol ve irinotekan adlı bu ilaçlar, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından zaten onaylı olduğu için, Alzheimer için klinik denemelere çok daha kısa sürede başlanabileceği belirtiliyor.
Bu bulgu, dünya genelinde milyonlarca Alzheimer hastası ve ailesi için büyük bir umut ışığı taşıyor. Araştırma sonuçları, saygın bilim dergisi Cell'de yayımlandı.
Fare Deneylerinde Ezber Bozan Sonuçlar: Öğrenme ve Hafızada İyileşme!
California Üniversitesi San Francisco (UCSF) ve Gladstone Enstitüleri iş birliğiyle yürütülen bu çığır açan çalışma, Alzheimer hastalığında beyin hücrelerindeki gen ifadelerinin nasıl değiştiğini inceledi. Araştırmacılar, bu değişiklikleri tersine çevirebilecek ilaçları tespit etmek için "Connectivity Map" adlı geniş çaplı bir tıbbi veri tabanından yararlandı.
İlk bulgular, meme kanseri tedavisinde kullanılan letrozol ve bağırsak ile akciğer kanserlerinde kullanılan kemoterapi ilacı irinotekan'ın Alzheimer hastalığıyla ilişkili genetik değişiklikleri tersine çevirebildiğini gösterdi.
Bu ilaçlar farelerde denendiğinde, Alzheimer’ın neden olduğu zararlı “tau protein” kümelenmelerinde önemli ölçüde azalma görüldü. Daha da önemlisi, farelerdeki öğrenme ve hafıza testlerinde anlamlı gelişmeler kaydedildi.
Nöronlar ve Glia Hücreleri Birlikte Hedef Alındı
Araştırmada elde edilen bir başka kritik bulgu ise, her iki ilacın farklı beyin hücrelerine etki etmesi oldu:
- Letrozol: Alzheimer'dan etkilenen nöronlar (sinir hücreleri) üzerinde etkili oldu.
- İrinotekan: Beynin destek hücreleri olan glia hücreleri üzerinde etkili oldu.
UCSF ve Gladstone’dan nörobilimci Yadong Huang, "Alzheimer büyük olasılıkla birçok gen ve proteindeki değişikliklerin ortak etkisiyle gelişiyor. Bu da geleneksel tek hedefli ilaç geliştirme yaklaşımlarını yetersiz kılıyor," diyerek, bu iki ilacın kombinasyonunun hastalığın farklı yönlerini aynı anda hedef alabilen bir terapi potansiyeli taşıdığını belirtti.
Klinik Denemeler Bir Sonraki Adım: Milyonlarca Hasta İçin Hızlı Çözüm Umudu
Bu iki ilaç daha önce kanser tedavisinde kullanıldığı için bilinen bazı yan etkileri bulunuyor. Ancak FDA onaylı olmaları, Alzheimer gibi farklı bir hastalık için yeniden kullanıma sokulmadan önce klinik deneylerin çok daha kısa sürede başlaması anlamına geliyor.
Dünya genelinde 55 milyondan fazla kişi Alzheimer hastası ve bu sayının önümüzdeki 25 yılda iki katına çıkması bekleniyor. Hesaplamalı biyolog Marina Sirota, "Farklı veri kaynakları bizi aynı biyolojik yollara ve aynı ilaçlara yönlendiriyor ve bu ilaçlar genetik modellerde Alzheimer etkilerini ortadan kaldırıyorsa, gerçekten bir şeylerin peşindeyiz demektir. Bu gelişmenin milyonlarca Alzheimer hastası için hızlıca gerçek bir çözüme dönüşmesini umut ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Bu bilimsel atılım, Alzheimer hastalığının tedavisinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir ve dünya genelindeki hastalar için büyük bir çığır açma potansiyeli taşıyor.
Bakmadan Geçme
